lic.piel. Aniela Gołębiewska
Spis treści:
- Czym jest wywiad SAMPLE?
- W jakich sytuacjach może się Tobie przydać wywiad SAMPLE?
- Podsumowanie: wywiad SAMPLE i ocena stanu poszkodowanego ABCD
Czym jest wywiad SAMPLE?
SAMPLE to akronim ułatwiający zapamiętać schemat wywiadu ratowniczego, który powinno się przeprowadzić z poszkodowanym lub świadkiem zdarzenia. Rozwinięcie każdej z liter daje hasła i pytania, które w uporządkowany sposób pozwalają zebrać najważniejsze informacje o stanie zdrowia osoby poszkodowanej. Dzięki temu będziesz wiedział jakie kroki podjąć, a także będziesz w stanie przekazać dystrybutorowi bardzo dokładne informacje.
S – SYMPTOMY (ang. symptoms)
Zapytaj: Co się stało? Jakie są dolegliwości? Co boli? Poproś o dokładniejsze opisanie dolegliwości (np.: jaki to jest rodzaj bólu?)A – ALERGIE (ang. allergies)
Zapytaj: Czy poszkodowany jest na coś uczulony? Czy jest uczulony na jakieś leki?
M – MEDYKAMENTY (ang. medications)
Zapytaj: Czy poszkodowany przyjmuje lekarstwa na stałe? Czy dzisiaj wziął jakieś leki?
P – PRZEBYTE I PRZEWLEKŁE CHOROBY (ang. past medical history):
Zapytaj: Czy poszkodowany choruje na coś przewlekle? Jeśli poszkodowanym jest kobieta: czy jest w ciąży?
L – LUNCH, CZYLI OSTATNI POSIŁEK (ang. last lunch)
Zapytaj: Kiedy poszkodowany ostatni raz jadł i pił? Czy i kiedy poszkodowany spożywał alkohol?
E – EWENTUALNIE (ang. events leading up to incident)
Zapytaj o opisanie okoliczności zdarzenia: jak to się wydarzyło, jak doszło do urazu, co poszkodowany robił
I w zasadzie na tym moglibyśmy zakończyć ten wpis, ale chcemy tobie opowiedzieć jeszcze o tym, kiedy może przydać się SAMPLE?
Ściągnij ściągę w PDF lub komiks w PDF w wersji do druku.
W jakich sytuacjach może się przydać wywiad SAMPLE?
Przede wszystkim wywiad SAMPLE przyda się w sytuacji, gdy poszkodowany będzie przytomny, w logicznym kontakcie i da radę z Tobą rozmawiać. Jednak brak możliwości porozmawiania z poszkodowanym nie zwalnia z próby zdobycia jak największej ilości informacji o zdarzeniu i stanie zdrowia poszkodowanego. Wtedy wywiad SAMPLE przeprowadzić można z rodziną poszkodowanego lub świadkami zdarzenia. Czyli, krótko mówiąc, wywiad SAMPLE przyda się Tobie w każdej sytuacji związanej z udzielaniem pierwszej pomocy.
Ale… Mimo że wywiad SAMPLE jest ważny i potrzebny, to nie jest najważniejszy. Na dodatek, nie ma pierwszeństwa podczas udzielania pierwszej pomocy. Najpierw trzeba ocenić stan poszkodowanego i zająć się tym, co najbardziej mu zagraża. Tu przychodzi nam z pomocą kolejny akronim: ABCD.
Już zbliżając się do poszkodowanego, po ocenie bezpieczeństwa, możesz oceniać jego/jej stan ogólny:
- Czy się porusza samodzielnie?
- Czy mówi?
- Czy jest blady/a?
- Czy widać jakieś krwawienie?
Osoba, która się sama porusza, czy jest w stanie rozmawiać, to poszkodowany, z którym nie jest jeszcze bardzo źle. Masz trochę więcej czasu na działanie i dowiesz się więcej od takiej osoby. Po podejściu do poszkodowanego i wyrobieniu sobie pierwszego wrażenia czas na porządną ocenę jego/jej stanu ogólnego. Przeczytaj, jak to zrobić z użyciem schematu ABCD?
Podsumowanie: wywiad SAMPLE i ocena stanu osoby poszkodowanej ABCD
Poszkodowany, który odpowie na pytania z wywiadu SAMPLE to poszkodowany przytomny i w logicznym kontakcie. Ocena ABCD takiego pacjenta trwa kilka chwil i w zasadzie od razu przechodzi się do wywiadu. W przypadku poszkodowanych nieprzytomnych lub nieodpowiadających logicznie na pytania pozostaje ci rozmowa z rodziną lub świadkiem zdarzenia. Wtedy badanie ABCD zajmie dłużej i prawdopodobnie będzie wymagało zatrzymywania się przy kolejnych krokach (literach) i rozwiązania wybadanych problemów.
Zapamiętaj!
- Wywiad SAMPLE to schemat pytań, który pomaga zdobyć ważne informacje o stanie zdrowia osoby poszkodowanej.
- Zanim rozpoczniesz wywiad SAMPLE, koniecznie oceń ogólny stan poszkodowanego za pomocą schematu ABCD i podejmij niezbędne czynności ratujące życie jak tamowanie krwotoku czy RKO.
- To, że wywiad nie ma pierwszeństwa, nie znaczy, że można go pominąć. Nigdy nie wiadomo czy to właśnie ty nie będziesz ostatnią osobą, która miała szansę porozmawiać z poszkodowanym, gdy jest przytomny i zdobyć od niego bardzo cenne informacje.
- Wywiad SAMPLE można przeprowadzić również ze świadkami zdarzenia lub rodziną poszkodowanego.
Zadanie publiczne „#cisneklate – ratuję życie!. Szkolenia proobronne społeczeństwa #cisnerane” sfinansowane jest ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021-2030