lic.piel. Aniela Gołębiewska
Udar cieplny - czyli o tym jak go uniknać oraz jak udzielić pomocy jeśli wystąpi
Jest gorąco, słońce wręcz parzy i pocisz się stojąc. Idealne warunki, żeby doprowadzić organizm do wyczerpania bądź udaru cieplnego.
Oba stany związane są z nadmierną utratą wody i elektrolitów przez intensywne pocenie się oraz podwyższenie temperatury ciała. Wyczerpanie cieplne poprzedza udar cieplny, rozpoznanie objawów i udzielenie pomocy pozwala uniknąć pogorszenia stanu poszkodowanego.
Spis treści:
- Objawy i pierwsza pomoc przy wyczerpaniu cieplnym
- Objawy i pierwsza pomoc przy UDARZE CIEPLNYM
- Co zrobić, żeby chronić się przed wyczerpaniem i udarem cieplnym?
Objawy i pierwsza pomoc przy wyczerpaniu cieplnym
Wiesz, że wyczerpanie cieplne nie zawsze jest spowodowane pogodą, może być również konsekwencją intensywnego pocenia się i wytwarzania dużej ilości ciepła podczas intensywnych ćwiczeń lub wysiłku wytrzymałościowego?
Jeśli objawy wyczerpania cieplnego nie zostały w porę zauważone może rozwinąć się udar cieplny. Wtedy „termostat” w mózgu odpowiadający za regulację temperatury ciała zawodzi i organizm nie jest w stanie się ochłodzić, kiedy zrobi się za gorąco.
Objawy wyczerpania cieplnego
- Obfite pocenie się i blada skóra
- Osłabienie i zawroty głowy
- Nudności i/ lub wymioty
- Skurcze mięśni rąk i nóg
- Przyspieszone bicie serca
- Spłycenie i przyspieszenie oddechu
- Ból głowy
Jak pomóc osobie z objawami wyczerpania cieplnego?
- Zaprowadź w chłodniejsze, zacienione miejsce. Przede wszystkim wyjdź ze słońca – do cienia lub klimatyzowanego i zaciemnionego pomieszczenia.
- Zdejmij nadmiar odzieży. Zaproponuj przebranie w lekkie przewiewne ubranie.
- Odpoczynek. Zaproponuj pozycję leżącą z lekko uniesionymi nogami lub pozycję bezpieczną.
- Nawadniaj. Podawaj powoli płyny izotoniczne np. napoje dla sportowców, wodę kokosową, herbatę lub wodę (woda jest najczęściej pod ręką, ale inne wymienione płyny mogą być skuteczniejsze w nawodnieniu ponieważ łatwiej je spożyć w większej ilości i zawierają potrzebne elektrolity)
- Schładzaj ciało. Chłodne okłady pod pachami, na szyi i w pachwinach lub (jeśli jest taka możliwość) schładzający prysznic.
- Jeśli złe samopoczucie nie minie, należy bezzwłocznie wezwać pomoc!
Objawy i pierwsza pomoc przy UDARZE cieplnym
Objawy udaru cieplnego
- Brak pocenia się, gorąca, sucha skóra
- Podwyższona temperatura ciała >39 st. C
- Zaburzenia przytomności, dezorientacja, splątanie
- Pobudzenie, nienaturalne zachowanie
- U niektórych drgawki i śpiączka
Jak pomóc osobie z udarem cieplnym?
- Przenieś w chłodniejsze, zacienione miejsce. Przede wszystkim wyjdź z miejsca narażenia na wysoką temperaturę.
- Wezwij pogotowie, dzwoniąc pod numer 999 lub 112
- Rozpocznij chłodzenie (wybierz metodę która jest natychmiast dostępna i dopasowana do stanu poszkodowanego i okoliczności)
zanurz całe ciało w zimnej wodzie – jest to najbardziej skuteczna metoda obniżania temperatury ciała
przykładaj zimne okłady, pakiety lodowe, opakowania z lodem: pod pachami, na szyi i w pachwinach (nie przykładaj lodu bezpośrenio na skórę, owiń wcześniej materiałem/ręcznikiem)
zawiń poszkodowanego w mokre, zimne prześcieradło
zastosuj wentylator z zimnym powietrzem
schładzaj pod prysznicem - Zakończ chłodzenie gdy temperatura spadnie poniżej 39 st. C
- Ułóż poszkodowanego w pozycji bezpiecznej i kontroluj jego stan przytomności oraz oddech
- Przygotuj się, że mogą wystąpić drgawki
Co zrobić, żeby chronić się przed wyczerpaniem i udarem cieplnym?
Gorąco, a Ty nie chcesz rezygnować ze spaceru, udziału w festiwalu, pójścia na koncert, czy treningu.
Co zrobić, żeby chronić się przed wyczerpaniem i udarem cieplnym?
- Nawadniaj się. Najlepiej pij napoje z elektrolitami np. izotoniki “dla sportowców”, wodę kokosową, herbatę lub wodę.
- Noś lekkie i luźne ubrania oraz pamiętaj o nakryciu głowy
- Nie przebywaj cały czas na słońcu. Przenoś się w cień jak najczęściej.
- Unikaj najgorętszej części dnia, między 11:00 a 15:00. Zaplanuj aktywność fizyczną rano lub późnym popołudniem.
- Używaj kremu z filtrem. Oparzenia słoneczne zwiększają ryzyko przegrzania i udaru cieplnego.
Zadanie publiczne „#cisneklate – ratuję życie!. Szkolenia proobronne społeczeństwa #cisnerane” sfinansowane jest ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021-2030